Avustralya'da Is Aramak

Benim yazı yeteneklerim kısıtlı olduğu için şimdiye kadar hep Eda’ya bıraktım blogu ama bu sefer sıra Avustralya’da iş aramaya geldiği için yazmaya karar verdim. Buraya gelip yerleştikten sonra 3 ay kadar yoğun bir şekilde iş aradım ve bu yazıda Avustralya’da iş ararken yaşadığım tecrübeleri aktarmaya çalışacağım.

Önce biraz arka plan bilgi vereyim. Ben Tekstil Mühendisliği mezunuyum, yalnızca 1 sene bu sektörde çalıştım, ardından Pazarlama alanında yüksek lisans yapıp Finansbank’ta çalışmaya başladım ve buraya gelene kadar 7 yıl boyunca aynı ekipte satış ve pazarlama departmanlarında görev aldım.

Avustralya’ya ilk geldiğimde ve hatta gelmeden önce de yabancı bir ülke vatandaşı olarak, hiç Avustralya deneyimi olmadan iş bulmanın ne kadar zor olduğuna dair onlarca telkin aldım ama burada yaşadıklarımla karşılaştırdığımda çok doğru olmadığını düşünüyorum. Avustralya tecrübesi firmalar ve İK ajansları için tabii ki önemli ama en önemlisi, yaptığınız işin aynı olduğunu oradaki koltuğa oturur oturmaz ortaya birşeyler üretebileceğinizi göstermek. Ayrıca bu kocaman kıtada yalnızca İstanbul nüfusu kadar insanın olduğunu ve dolayısıyla işsizlik oranının çok daha düşük olduğunu unutmayın.

Sırası gelmişken buraya gelirken kariyer anlamında duyacağınız bazı mitlerle ilgili fikirlerimi de aktarmak istiyorum;

-          Kariyerini sıfırlarsın: Bu kesinlikle doğru değil Türkiye deneyiminizin bir değeri var burada ve insanlar bunu önemsiyor. Tabii ki aynı deneyime Avustralya’da sahip olsanız daha değerli olurdu.

-          Niteliksiz işler bulmak zorunda kalırsın: Hem durum böyle değil, yani kendi yetkinliklerine uygun iş bulabilirsin hem de Türkiye’de niteliksiz gözüyle bakılan işlerde aynı parayı ve belki daha fazlasını kazanabilirsin. Avustralya’nın en güzel tarafı bu sosyal statü kast sistemine sahip olmaması. Kimse yaptığı işten dolayı ayıplanmaz, hor görülmez, tam tersine çalışıp ürettiği için takdir edilir.

-          Yalnızca Avustralyalılar iş bulabiliyor: Belirli firmalar yalnızca Avustralya vatandaşlarına iş veriyor bu doğru ama sistemde binlerce firma var ve birçoğunun hangi ülkeden geldiğinizle ilgili hiç bir sorunu yok.

-          İsmim müslüman ismi olduğu için görüşmeye çağırmıyorlar: Benim ismim arapça ve birçok görüşme yaptım.

-          Türkiye’den başvurarak iş bulamazsın: Buna mit demek doğru değil çünkü maalesef durum böyle. Avustralya’da sizin yapacağınız işi yapacak bir kişi bile yoksa belki şansınız olur ama onun dışında Türkiye’de yaşarken burada iş bulma şansı bence oldukça düşük.

Buraya gelirken aklımda IT’ye (bilişim teknolojileri) geçiş yapmak vardı. Türkiye’de aynı işi arasam en az 6 ay bulamazdım diye tahmin ediyorum, o yüzden istediğim alanda iş bulma ihtimalimi çok yüksek görmüyordum. Bu nedenle çok geniş yelpazede sektörlere başvurarak başladım.

Hangi İş Arama Sitesi?

Başvuru yaparken ilk öğrendiğim şey global iş arama platformlarının burada çok işe yaramadığı oldu, denediğim platformlar ve yorumlarımı aşağıda sıraladım;

-          Linkedin: Orta ve üst seviye yöneticilik pozisyonları özelinde sınırlı sayıda ilan var. Benim aradığım sektörde yaptığım başvurularda çok geri dönüş alamadım ama yine de alternatif bir platform olarak düşünülebilir.

-          Gumtree: Çağrı merkezi tarzında işler için oldukça fazla ilan var ve geri dönüş oranı çok yüksek.

-          Monster: Az ilan var ve ilanı verenler dahil kimsenin dönüp bu platforma baktığını sanmıyorum.

-          Indeed: Bütün sektörler için fazla sayıda ilan var ama geri dönüş oranı oldukça düşük.

-          Seek: Avustralya’nın açık ara birinci iş arama platformu, ben buradan oldukça verim aldım.

Özetle burada kariyerinize devam etmek istiyorsanız  benim yaşadığım platform git-gelini yaşamamanız için önerim Seek.com profilini açıp oradan devam etmek. Sitenin bir çok faydalı fonksiyonu var ve kaydettiğiniz aramaları kullanarak size yaptığı pozisyon önerileri de oldukça başarılı.

Avustralya’da İş arama Süreci

Türkiye ile karşılaştırdığınızda iş arama sürecinin temel adımları aynı olmakla birlikte birkaç önemli farkı aktarayım;

İK Firmaları

Burada ilanların %90’ı İK firmaları tarafından veriliyor. Dolayısıyla özgeçmişiniz uygun bulunursa teknik görüşmeden önce 1 ya da 2 kez IK firması ile görüşüyorsunuz. Bazen çalışacağınız firmanın IK’sı ile de görüşüp İK görüşmesi rekoruna koşabiliyorsunuz.

İlanlarda genelde kontak kişi ve telefon numarası yazar ve hatta bazı ilanlar site üzerinden başvuru yerine e-mail ile başvuru yapılması gerektiğini belirtir o yüzden ilanları dikkatli okuyun. Başvuruyu nasıl yaparsanız yapın kontak kişiye telefon ile veya e-mail ile ulaşıp durumu sorabilirsiniz. Aynı zamanda İK firmaları ile görüştüğünüzde, sizinle ilgilenen kişi ile iletişminizi ilerletirseniz size bir çok farklı alternatifle geliyorlar. Diğer yandan sizi işe soktuklarında bir maaş kadar komisyon aldıkları için sizi işe sokmaya oldukça hevesliler.

CV Formatı

IK firmaları için formattan çok CV’de yazan anahtar kelimeler önemli dolayısıyla işinizle ilgili insanlar ne arayabileceğini düşünüp bunları cümle içinde kullanmak faydalı olabilir. Aynı anahtar kelimeler eğer görüşmeniz iyi geçerse, IK firmasının sizi firmaya tanıtmasında kullanılıyor ve görüşmede de bunların üzerinde durup biraz vurgulamak bence faydalı.

Cv formatında TR’den farklı olarak yapmanız gerekenler;

-          Fotoğraf koymayın burada kimse koymuyor.

-          Doğum tarihi de yaygın değil.

-          English – Advanced gibi birşey asla yazmayın. Avustralya’da CV’nizi alan bir IK’cı zaten ingilizcenizin iyi olduğunu varsayacaktır.

-          German / French – Intermediate için de aynı şey geçerli işinizle ilgili değilse burada başka bir dil bilmenin bir faydası yok maalesef.

-          Kısaltma kullanmayın, işiniz çok teknikse bile anlaşılır bir dil kullanmaya gayret edin.

-          CV’nizi süper kısa tutun.

-          Amerikan ingilizcesi ile yetiştiyseniz “ize” ile biten fiillerin ve bundan türetilmiş isimlerin İngiliz İngilizcesinde “ise” olarak kullanıldığını unutmayın. (Örnek: “Personalise”)

-          Avustralya adresi ve telefon numarası çok önemli. IK’cılar çok fazla yurtdışından başvuru alıyorlar fakat gerçekten ihtiyaç olmadığı sürece bu adaylara yönelmiyorlar.

-          CV’nizde ikon, infografik ve diğer görsel malzemeler kullanmayın. Bu tabi tartışmaya açık bir konu ama benim gördüğüm kadarıyla CV’nin formatta kullanılan bir görsel nedeniyle öne çıkması ihtimali yok ama görselde geçen bir kelimenin anahtar kelime aramasında çıkmadığı için elenmesi ihtimali var.

Ayrıca şimdiye kadar ilk defa burada duyduğum bir CV yazım tekniği var adı “STAR” iş geçimişinizin düz metin olarak ve hikaye tarzında anlatılmasına dayanıyor temeli. Aşağıdaki linkten daha detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz. Ben kullanmadım ama en az 5 kişi bu tekniği tavsiye etti. (Niye kullanmadım bilmiyorum üşendim sanırım).

Star CV Yazım Tekniği ile ilgili bilgi

 Görüşmeler

Şaşırtıcı biçimde ilk görüşmeler plansız bir şekilde IK firmasının seni aramasıyla gerçekleşiyor. Sabah 8’de telefona uyanıp karşımdaki kadının, başvurduğum tek iş buymuş gibi bana ard arda sorular sormaya başladığını hatırlıyorum.  

Teknik görüşmeler genelde yüzyüze olur ama aynı şehirde değilseniz Skype tercih edilir. Bu görüşmeler Türkiye’dekiyle aynı formatta geçer, firma işi anlatır, sen kendini anlatırsın, karşılıklı sorular sorulur.

Süreç çok yavaş ilerler onu baştan bilin ve sabırlı olmaya çalışın. Cevap gelmediği için olumsuz diye düşündüğünüz pozisyon için iki ay sonra hiç bir şey olmamış gibi teklif gelebilir. Ayrıca IK firması çalışanları çok dalgın ve dağınık, aynı pozisyon için iki gün arayla arayıp görüşmeye çağırabilirler.

Bu durumlarla baş etmenin yolunu ben ekstra düzenli bir şekilde kayıt tutarak buldum. Kısaca kendi metodumu anlatayım;

Başvurduğum tüm işleri bir excel dosyasına kaydettim. Excel’de bulunan bilgileri aşağıda belirtiyorum;

-          Pozisyon ismi

-          İlanın adresi

-          IK firmasının ismi

-          Kontak kişi ve bilgileri

-          Pozisyon ile ilgili önemli yetkinlikler

-          İlerleme süreci ve varsa sonucu

Bu şekilde birisi herhangi bir an arayıp doğrudan konuşmaya başladığında isim, tel no ve pozisyon bilgilerine ulaşıp ilanı açabiliyordum. Ayrıca bu dosyayı kullanarak çıkardığım yetkinlik listesi üzerine odaklanıp deneyimlerimle de rahat eşleştirme fırsatım oldu.

Daha önce söylediğim gibi IK’cılar çok dağınık, o yüzden her görüşmeden sonra  ben dönüp bir teşekkür e-maili atıyordum. Adı teşekkür e-maili ama aslında unutabileceği şeyleri hatırlatmak ve yazılı olarak elinde bulunmasını sağlamak asıl amaç.

Kontrat Aşaması

Diğer bütün süreçler gibi bu da çok yavaş ve sabır gerektiriyor ama sonunda oluyor. Türkiye’de çok yaygın olmayan süreli kontratlı işler burada çok yaygın.

Süreli Kontratlı çalıştığınızda aldığınız ücret dışında bir yan hakkınız olmuyor. Yalnızca çalıştığınız saat kadar ücret alıyorsunuz. İzin hak etmiyorsunuz ve kontratınız herhangi bir zaman feshedilmesini kabul etmiş oluyorsunuz. Bunun karşılığında süresiz kontratlı bir işte kazanacağınızdan daha fazla kazanıyorsunuz tabii ki.

Süresiz kontratlı işlerde izin hak ediyorsunuz, 3 aydan sonra işveren ihbar vermeden işten çıkaramıyor ve çalıştığınız firma maaşınızın %9.5’i kadar Avustralya’nın bireysel emeklilik sistemine katkıda bulunuyor.

Dolayısıyla nasıl bir kontrat istediğinize kendiniz karar verip buna uygun işler bulabilirsiniz.

Maaş tabii ki işe ve niteliğe göre çok değişken ama Türkiye’ye göre çok daha az değişken. Tam-zamanlı çalışarak kazanacağınız aylık ücret en düşük 2.900 AUD. Diğer tarafta bir sınır yok tabii ki ama bir kafede çalışarak 3.500 – 5.000 AUD arası kazanabilirsiniz. Beyaz yaka işleri için ise ayda 6.000 AUD ile 12.000 AUD arası değişen maaşlar kazanabilirsiniz. Bu rakamlar brüt tabii, net ücretler vergi dilimine göre değişir.

Çok pembe ya da gri bir tablo çizmek istemem, burada iş aramak ve sizi mutlu edecek bir iş bulmak oldukça fazla zaman ve efor gerektiriyor ama sonunda oluyor. Şimdiye kadar Avustralya’nın hep çok pahalı olduğunu yazdık ama bir de şu açıdan bakarsanız mantıklı geliyor, burada insanın değeri de pahalı. Benim deneyimlediğim kadarıyla kimse çalışanını mesai saatinin üzerinde çalışmaya zorlamaz, size, birikiminize, kişiliğinize herkes saygı gösterir. Göreviniz ne olursa olsun güvenliğinizi tehlikeye atacak bir durum yaşanmaz ve insanların mutlu huzurlu çalışması için gerekli tüm önlemler alınır, ayrıca devlet tarafından da sıkı bir şekilde kontrol edilir.

Özetle böyle dostlar, sorularınız olursa çekinmeyin hızlı cevap veremeyebilirim ama mutlaka cevaplarım.

Öperim.

Cemal